Jak wspominaliśmy we wcześniejszych numerach naszego miesięcznika, realizujemy drugą edycję projektu „Pszczoły dla zdrowia”, którego sponsorem jest ANWIL S.A., producent nawozów azotowych i polichlorku winylu. W tym roku prowadzimy kolejne zajęcia, na których uczestnicy zaznajamiają się z tajnikami życia rodziny pszczelej oraz z właściwościami prozdrowotnymi produktów pszczelich.
Na zajęciach gwoździem programu są warsztaty z wyrobu kosmetyków domowych z dodatkiem wosku pszczelego, miodu czy pyłku pszczelego. Wprowadziliśmy kolejne receptury na domowe kosmetyki i produkty do aromaterapii, które możemy samodzielnie przygotować na własny użytek. Dla tych z Państwa, którzy nie mieli okazji uczestniczyć w naszych zajęciach, przedstawiam je poniżej i zachęcam do wypróbowania.
Sól do kąpieli z pyłkiem kwiatowym
Składniki: sól różowa kłodawska i sól gorzka Epsom (siarczan magnezu) – pół na pół, pyłek kwiatowy (około 10% w stosunku do ilości soli), olejek eteryczny, opcjonalnie – suszone kwiaty.
Wykonanie: w dużym naczyniu wymieszać obydwa rodzaje soli, dodać pyłek pszczeli i wymieszać z solą, rozgniatając go. Na koniec dodać olejek eteryczny.
Pyłek pszczeli działa przede wszystkim przeciwzapalnie, odnawiająco i przeciwzmarszczkowo. Sól kłodawska w połączeniu z wodą ma działanie antybakteryjne, a także przeciwobrzękowe, warto stosować ją w stanach przeziębienia, grypy, zapaleniu zatok oraz w leczeniu chorób autoimmunologicznych i schorzeń reumatycznych.
Sól do kąpieli z pyłkiem kwiatowym (Fot. A. Dykczyńska)
Miodowy balsam do ust
Składniki: 2,5 g masła kakaowego, 10 g oleju arganowego, 10 g oleju z pestek dzikiej róży, 1 kapsułka witaminy A+E, 3,5 g wosku pszczelego, 5 g miodu lipowego, opcjonalnie 1–2 krople olejku eterycznego lub olejku do ciast (np. pomarańczowego).
Wykonanie: wszystkie składniki rozpuścić i połączyć w kąpieli wodnej, na koniec dodając olejki. Wymieszać i przelać do pojemników.
Krem do twarzy na bazie wosku pszczelego i miodu
Składniki: 10 g oliwy z oliwek lub innego oleju, 10 g oleju ze słodkich migdałów lub arganowego, 10 g masła shea, 3 g wosku pszczelego, 10 g miodu, opcjonalnie olejek eteryczny 2–5 kropli (np. z berbamotki).
Wykonanie: wszystkie składniki podgrzać w kąpieli wodnej. Gdy się rozpuszczą dokładnie mieszać, podgrzewając jeszcze jakiś czas, aby dobrze się połączyły i stanowiły jednorodną masę. Na koniec dodać olejek eteryczny. Rozlać do słoiczków, wystudzić i zakręcić.
Olejek z bergamotki ma właściwości przeciwzapalne, łagodzi zaczerwienienia, swędzenie i obrzęki. Ma właściwości antyseptyczne, ściągające, rozświetlające. Łagodzi i przyspiesza gojenie się skaleczeń. Równomiernie ujędrnia skórę.
Proste w wykonaniu mydełko glicerynowe z miodem i woskiem pszczelim
Składniki (na 8 mydełek po 60 g):
500 g gotowej bazy glicerynowej (może być z kozim mlekiem lub masłem shea), 5 g miodu, 2 g wosku pszczelego, 10 kropel olejku eterycznego (dowolny zapach), szczypta suszonych kwiatów (np. lawendy, nagietka itp.)
Wykonanie: bazę, wosk i miód rozpuścić w kąpieli wodnej tak, aby się połączyły (nie podgrzewamy nadmiernie!). Dodać olejek eteryczny i suszone kwiaty. Rozlewać płynne mydło do foremek silikonowych lub innych.
Maść propolisowa na bazie oliwy z oliwek
Składniki: 400 g oliwy z oliwek, 35–50 g wosku pszczelego, 100 g propolisu.
Wykonanie: umieścić składniki w kąpieli wodnej, podgrzać powyżej 60°C (do rozpuszczenia się wosku). Następnie podgrzewać przez około 1 godzinę, od czasu do czasu mieszając. Przygotować słoik z gazą na wierzchu do filtracji maści. Przelewać podgrzewaną zawartość do czystego słoika, przez gazę. Następnie rozlać maść do mniejszych słoiczków i po zastygnięciu zamknąć.
Domowa aromaterapia
Zapachowe tabliczki z wosku
Składniki: 100 g wosku pszczelego, 5 g masła shea, 5 g alkoholu cetylowego, olejek zapachowy (eteryczny), dodatki dekoracyjne (tj. suszone kwiaty, listki, gałązki, szyszki, owoce, skórki owocowe).
Wykonanie: wosk, masło i alkohol rozpuścić w kąpieli wodnej. Dodać wybrany olejek eteryczny. Wymieszać. Przelać do dowolnych foremek tak, aby warstwa wosku miała grubość od 0,5 do 1 cm. Od razu, zanim wosk całkiem zastygnie, w wybranym miejscu robimy otwór na sznureczek czy wstążkę do powieszenia tabliczki. Używamy do tego celu np. rurki do napojów pociętej na kawałki. Na jeszcze ciepłym wosku szybko układamy wybrane elementy dekoracyjne z suszonych roślin, tak aby częściowo wtopiły się w wosk, przykleiły do tabliczki.
W tłuszczu (masło shea) bardzo dobrze przechowują się wszelkie zapachy, natomiast wosk jest dobrym przenośnikiem aromatu. Tabliczki zapachowe można umieszczać w szafie, szufladzie lub zawiesić jako ozdobę w dowolnym miejscu.
Tabliczki zapachowe z wosku pszczelego z suszonymi kwiatami (Fot. A. Dykczyńska)
Zapachowe kostki woskowe do kominka do domowej aromaterapii
Składniki: 60 g wosku pszczelego, 40 g oleju kokosowego, 6 g olejku eterycznego.
Wykonanie: wosk i olej rozpuścić w kąpieli wodnej, dodać olejek eteryczny, wymieszać. Rozlać do foremek silikonowych (np. takich do pralinek lub kostek lodu) i poczekać do zastygnięcia.
Kostkę zapachową umieścić na górze w kominku zapachowym (ceramicznym lub innym). U dołu kominka podpalić świeczkę (tealight). Woskowa kostka zacznie się rozpuszczać
i uwalniać zapach pod wpływem ciepła ze świecy. Kostkę można używać wielokrotnie, dodając do niej olejku zapachowego lub przetapiając ją w inną formę.
Kostki mają podobne działanie, jak świece z wosku pszczelego. Ich główny składnik – wosk pszczeli, podczas spalania czy nagrzewania się, jonizuje ujemnie powietrze. Jonizacja to zjawisko przekształcania obojętnych atomów w jony. Urządzenia elektryczne, głównie komputery i odbiorniki telewizyjne, wytwarzają jony dodatnie, które przyciągają drobnoustroje, pleśń oraz alergeny. Jonizacja powietrza polega z kolei na produkowaniu jonów ujemnych, mających zdolność do oczyszczania powietrza. Używanie świec lub kostek z wosku pszczelego powoduje neutralizację negatywnego promieniowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Dodatkowo jony ujemne oczyszczają powietrze, łagodząc alergie, astmę, choroby górnych dróg oddechowych i płuc.
Wosk pszczeli, oprócz estrów i kwasów tłuszczowych, zawiera w swym składzie substancje zapachowe, pochodzące między innymi z miodu czy propolisu. Aromat wosku pszczelego likwiduje przykre zapachy, np. zapach dymu tytoniowego czy przypalonego tłuszczu. Podnosi on też wydolność organizmu i zwiększa zdolność zapamiętywania. Działa też kojąco i relaksująco, a także wprowadza pozytywny nastrój.
Kominek do domowej aromaterapii (Fot. magicmug.pl)
Jak i gdzie kupić półprodukty do wyrobu kosmetyków domowych?
Wosk pszczeli, miód, pyłek najlepiej kupować ze sprawdzonego źródła, np. od zaprzyjaźnionego pszczelarza. Produkty pszczele można również kupić w sklepach pszczelarskich, również tych internetowych. Podaję kilka przykładowych: pszczelnictwo.com.pl, hurtownia-pszczelarska.pl, sklep.pasieka24.pl, www.skleppszczelarski.com.pl.
Pozostałe półprodukty używane do wyrobu kosmetyków domowych można kupić w drogerii, w sklepach zielarskich, ale największy wybór znajdziemy w sklepach internetowych. Tu zaopatrzymy się również w opakowania oraz inne potrzebne akcesoria. Przykłady sklepów: ecoflores.eu, zielonyklub.pl, www.zrobsobiekrem.pl, mydlanerewolucje.pl, ecospa.pl.
Anna Dykczyńska, KPODR