Jak wspominaliśmy we wcześniejszych numerach naszego miesięcznika, realizujemy drugą edycję projektu „Pszczoły dla zdrowia”, którego sponsorem jest ANWIL S.A., producent nawozów azotowych i polichlorku winylu. W tym roku prowadzimy kolejne zajęcia, na których uczestnicy zaznajamiają się z tajnikami życia rodziny pszczelej oraz z właściwościami prozdrowotnymi produktów pszczelich.

Na zajęciach gwoździem programu są warsztaty z wyrobu kosmetyków domowych z dodatkiem wosku pszczelego, miodu czy pyłku pszczelego. Wprowadziliśmy kolejne receptury na domowe kosmetyki i produkty do aromaterapii, które możemy samodzielnie przygotować na własny użytek. Dla tych z Państwa, którzy nie mieli okazji uczestniczyć   w naszych zajęciach, przedstawiam je poniżej i zachęcam do wypróbowania.

Sól do kąpieli z pyłkiem kwiatowym

Składniki: sól różowa kłodawska i sól gorzka Epsom (siarczan magnezu) – pół na pół, pyłek kwiatowy (około 10% w stosunku do ilości soli), olejek eteryczny, opcjonalnie – suszone kwiaty.

Wykonanie: w dużym naczyniu wymieszać obydwa rodzaje soli, dodać pyłek pszczeli i wymieszać z solą, rozgniatając go. Na koniec dodać olejek eteryczny.

Pyłek pszczeli działa przede wszystkim przeciwzapalnie, odnawiająco i przeciwzmarszczkowo. Sól kłodawska w połączeniu z wodą ma działanie antybakteryjne, a także przeciwobrzękowe, warto stosować ją w stanach przeziębienia, grypy, zapaleniu zatok oraz w leczeniu chorób autoimmunologicznych i schorzeń reumatycznych.

Sól do kąpieli z pyłkiem kwiatowym (Fot. A. Dykczyńska)

Miodowy balsam do ust

Składniki: 2,5 g masła kakaowego, 10 g oleju arganowego, 10 g oleju z pestek dzikiej róży, 1 kapsułka witaminy A+E, 3,5 g wosku pszczelego, 5 g miodu lipowego, opcjonalnie 1–2 krople olejku eterycznego lub olejku do ciast (np. pomarańczowego).

Wykonanie: wszystkie składniki rozpuścić i połączyć w kąpieli wodnej, na koniec dodając olejki. Wymieszać  i przelać do pojemników.

Krem do twarzy na bazie wosku pszczelego i miodu

Składniki: 10 g oliwy z oliwek lub innego oleju, 10 g oleju ze słodkich migdałów lub arganowego, 10 g masła shea, 3 g wosku pszczelego, 10 g miodu, opcjonalnie olejek eteryczny 2–5 kropli (np. z berbamotki).

Wykonanie: wszystkie składniki podgrzać w kąpieli wodnej. Gdy się rozpuszczą dokładnie mieszać, podgrzewając jeszcze jakiś czas, aby dobrze się połączyły i stanowiły jednorodną masę. Na koniec dodać olejek eteryczny. Rozlać do słoiczków, wystudzić i zakręcić.

Olejek z bergamotki ma właściwości przeciwzapalne, łagodzi zaczerwienienia, swędzenie i obrzęki. Ma właściwości antyseptyczne, ściągające, rozświetlające. Łagodzi i przyspiesza gojenie się skaleczeń. Równomiernie ujędrnia skórę.

Proste w wykonaniu mydełko glicerynowe z miodem i woskiem pszczelim

Składniki (na 8 mydełek po 60 g):

500 g gotowej bazy glicerynowej (może być z kozim mlekiem lub masłem shea), 5 g miodu, 2 g wosku pszczelego, 10 kropel olejku eterycznego (dowolny zapach), szczypta suszonych kwiatów (np. lawendy, nagietka itp.)

Wykonanie: bazę, wosk i miód rozpuścić w kąpieli wodnej tak, aby się połączyły (nie podgrzewamy nadmiernie!). Dodać olejek eteryczny i suszone kwiaty. Rozlewać płynne mydło do foremek silikonowych lub innych.

Maść propolisowa na bazie oliwy z oliwek

Składniki: 400 g oliwy z oliwek, 35–50 g wosku pszczelego, 100 g propolisu.

Wykonanie: umieścić składniki w kąpieli wodnej, podgrzać powyżej 60°C (do rozpuszczenia się wosku). Następnie podgrzewać przez około 1 godzinę, od czasu do czasu mieszając. Przygotować słoik z gazą na wierzchu do filtracji maści. Przelewać podgrzewaną zawartość do czystego słoika, przez gazę. Następnie rozlać maść do mniejszych słoiczków i po zastygnięciu zamknąć.

Domowa aromaterapia

Zapachowe tabliczki z wosku

Składniki: 100 g wosku pszczelego, 5 g masła shea, 5 g alkoholu cetylowego, olejek zapachowy (eteryczny), dodatki dekoracyjne (tj. suszone kwiaty, listki, gałązki, szyszki, owoce, skórki owocowe).

Wykonanie: wosk, masło i alkohol rozpuścić w kąpieli wodnej. Dodać wybrany olejek eteryczny. Wymieszać. Przelać do dowolnych foremek tak, aby warstwa wosku miała grubość od 0,5 do 1 cm. Od razu, zanim wosk całkiem zastygnie, w wybranym miejscu robimy otwór na sznureczek czy wstążkę do powieszenia tabliczki. Używamy do tego celu np. rurki do napojów pociętej na kawałki. Na jeszcze ciepłym wosku szybko układamy wybrane elementy dekoracyjne   z suszonych roślin, tak aby częściowo wtopiły się w wosk, przykleiły do tabliczki.

W tłuszczu (masło shea) bardzo dobrze przechowują się wszelkie zapachy, natomiast wosk jest dobrym przenośnikiem aromatu. Tabliczki zapachowe można umieszczać w szafie, szufladzie lub zawiesić jako ozdobę     w dowolnym miejscu.

Tabliczki zapachowe z wosku pszczelego z suszonymi kwiatami (Fot. A. Dykczyńska)

Zapachowe kostki woskowe do kominka do domowej aromaterapii

Składniki: 60 g wosku pszczelego, 40 g oleju kokosowego, 6 g olejku eterycznego.

Wykonanie: wosk i olej rozpuścić w kąpieli wodnej, dodać olejek eteryczny, wymieszać. Rozlać do foremek silikonowych (np. takich do pralinek lub kostek lodu) i poczekać do zastygnięcia.

Kostkę zapachową umieścić na górze w kominku zapachowym (ceramicznym lub innym). U dołu kominka podpalić świeczkę (tealight). Woskowa kostka zacznie się rozpuszczać

i uwalniać zapach pod wpływem ciepła ze świecy. Kostkę można używać wielokrotnie, dodając do niej olejku zapachowego lub przetapiając ją w inną formę.

Kostki mają podobne działanie, jak świece z wosku pszczelego. Ich główny składnik – wosk pszczeli, podczas spalania czy nagrzewania się, jonizuje ujemnie powietrze. Jonizacja to zjawisko przekształcania obojętnych atomów w jony. Urządzenia elektryczne, głównie komputery i odbiorniki telewizyjne, wytwarzają jony dodatnie, które przyciągają drobnoustroje, pleśń oraz alergeny. Jonizacja powietrza polega z kolei na produkowaniu jonów ujemnych, mających zdolność do oczyszczania powietrza. Używanie świec lub kostek z wosku pszczelego powoduje neutralizację negatywnego promieniowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Dodatkowo jony ujemne oczyszczają powietrze, łagodząc alergie, astmę, choroby górnych dróg oddechowych i płuc.

Wosk pszczeli, oprócz estrów i kwasów tłuszczowych, zawiera w swym składzie substancje zapachowe, pochodzące między innymi z miodu czy propolisu. Aromat wosku pszczelego likwiduje przykre zapachy, np. zapach dymu tytoniowego czy przypalonego tłuszczu. Podnosi on też wydolność organizmu i zwiększa zdolność zapamiętywania. Działa też kojąco i relaksująco, a także wprowadza pozytywny nastrój.

Kominek do domowej aromaterapii (Fot. magicmug.pl)

Jak i gdzie kupić półprodukty do wyrobu kosmetyków domowych?

Wosk pszczeli, miód, pyłek najlepiej kupować ze sprawdzonego źródła, np. od zaprzyjaźnionego pszczelarza. Produkty pszczele można również kupić w sklepach pszczelarskich, również tych internetowych. Podaję kilka przykładowych: pszczelnictwo.com.pl, hurtownia-pszczelarska.pl, sklep.pasieka24.pl, www.skleppszczelarski.com.pl.

Pozostałe półprodukty używane do wyrobu kosmetyków domowych można kupić w drogerii, w sklepach zielarskich, ale największy wybór znajdziemy w sklepach internetowych. Tu zaopatrzymy się również w opakowania oraz inne potrzebne akcesoria. Przykłady sklepów: ecoflores.eu, zielonyklub.pl, www.zrobsobiekrem.pl, mydlanerewolucje.pl, ecospa.pl.

Anna Dykczyńska, KPODR

W wyniku prac partnerów projektowych – Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Instytutu Rozwoju Społeczności Lokalnej Activus, powstało zestawienie pn. „10 postulatów wynikających z doświadczeń projektu RENALDO odnośnie spółdzielni energetycznych w Polsce”.

Zachęcamy do zapoznania się: 10 postulatów RENALDO FINALNA 08 11 2022

Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków” GOSPOSTRATEG.

Potencjał gospodarstw rolnych do zapewniania opieki seniorom i młodzieży wykorzystują różne kraje europejskie. W ramach projektu „GROWID: Gospodarstwa opiekuńcze w rozwoju obszarów wiejskich wobec wyzwań demograficznych” grupa doradców i specjalistów z całej Polski odwiedziła Norwegię, by poznać i skorzystać z jej doświadczeń.

Gospodarstwa zajmujące się opieką są oznaczone charakterystycznym znakiem „Inn på tunet”. To sformułowanie znaczy dosłownie „w zagrodzie”, bowiem charakter tradycyjnego obejścia gospodarskiego jest tu najważniejszy.

Mimo że Norwegia ma obszar większy od Polski, to do uprawy nadaje się jedynie około 3% powierzchni, dlatego gospodarstw rolnych jest tu znacznie mniej niż u nas. Sporo z nich nie jest w stanie utrzymać się tylko z produkcji rolniczej, więc podejmują się dodatkowej działalności,  w tym prowadzenia opieki. Takie inicjatywy były tam podejmowane od lat 90., początkowo dotyczyły pracy z dziećmi i młodzieżą, zaś Matmerk (Stiftelsen Norsk Mat) zapoczątkował projekt „Inn på tunet” – certyfikowania gospodarstw pod kątem świadczenia opieki.

Matmerk jest fundacją powołaną przy norweskim ministerstwie rolnictwa i żywności, której głównym celem jest dążenie do zapewnienia jak najwyższej jakości żywności wytwarzanej w Norwegii i prowadzenie działań, by obywatele preferowali rodzime produkty. Żeby to osiągnąć określili system jakości KSL, którego częścią jest także kwalifikowanie działań opiekuńczych. Osoby, które chcą rozpocząć taką działalnością najpierw uczestniczą w szkoleniu, które pomaga stwierdzić czy to zajęcie im odpowiada. Następnie wypełniają szczegółowy kwestionariusz. Pytania dotyczą m.in. planowanej grupy docelowej, rodzaju zajęć, jak również prowadzonej produkcji rolniczej – kilkaset odpowiedzi jest następnie analizowanych, żeby wyłapać nieścisłości i błędy. Niektóre dane muszą być potwierdzone stosowną dokumentacją, załączaną w systemie informatycznym. Gdy wszystko jest jasno sprecyzowane gospodarstwo otrzymuje certyfikat ważny przez dwa lata, a tym samym prawo do posługiwania się znakiem „Inn på tunet”. Kwestionariusz będzie musiał być wypełniany i aktualizowany corocznie, zaś co drugi rok „zagrodę” odwiedzi audytor zaangażowany przez Matmerk, który sprawdzi, czy deklaracje pokrywają się z rzeczywistością. Na wyjaśnienie i poprawienie nieścisłości otrzymuje się określony termin, którego niedotrzymanie skutkuje utratą certyfikatu. Co istotne chętni nie płacą za przystąpienie i funkcjonowanie w systemie. Jednak sami pokrywają koszty dostosowania swojego gospodarstwa, przy czym mogą uzyskać na to pomoc finansową od innych podmiotów.

Gospodarstwa są skierowane do 3 głównych grup odbiorców i według tego dobierane są zajęcia i działania:

– dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi/wychowawczymi – opieka ma pomóc im funkcjonować w społeczności i jednocześnie realizuje program nauczania,

– osoby z demencją – opieka służy podtrzymaniu sprawności i posiadanych umiejętności, odwlekając konieczność korzystania z całodobowej opieki w specjalistycznych ośrodkach,

n osoby z uzależnieniami i wynikającymi z nich problemami, w tym osoby skazane za wykroczenia – działania skupiają się na wdrożeniu ich w zajęcia gospodarskie, by mogły później funkcjonować na zwykłym rynku pracy i żyć w społeczeństwie. Od jakiegoś czasu takie gospodarstwa przyjmują również migrantów, pomagając im się zaaklimatyzować, łącząc pracę z nauką języka.

Po dopełnieniu formalności trzeba znaleźć odbiorców usług. Gospodarstwa zawierają kontrakty z gminami lub szkołami, które kierują do nich osoby wymagające wsparcia i je finansują. Umowy precyzują wymiar i zakres opieki, koszty oraz kwalifikacje opiekunów. Tym samym pojawia się tu pewna dowolność, zależna od zasobów finansowych gminy, jej priorytetów i potrzeb mieszkańców. Po przekroczeniu określonej kwoty gminy są zobowiązane stosować przetargi na wykonawców usług, więc gospodarstwo, które przegra może zostać bez zajęcia – taka sytuacja spotkała jedno z odwiedzonych gospodarstw, skierowane do osób z demencją. Poradzili sobie znajdując indywidualnych klientów, gdyż osoby prywatne także mogą wykupywać usługi opiekuńcze w gospodarstwach.

Wobec takich wyzwań nic dziwnego, że gospodarstwa potrzebują wsparcia – wiele z nich należy do klastra/spółdzielni Inn På Tunet Norge SA. Organizacja działa na szczeblu krajowym, ma zarząd oraz oddziały we wszystkich regionach. Pomaga szukać odbiorców, składać oferty przetargowe, negocjować umowy z gminami, a także zajmować się formalnościami, jednak w zamian należy odprowadzać do niej od 10 do 20% przychodów. Część gospodarzy jest zadowolona z takiego odciążenia i możliwości skupienia się tylko na opiece, inni rozczarowani małą skutecznością wolą działać na własną rękę – często zależy to od specyfiki gminy oraz umiejętności właścicieli w radzeniu sobie z raportowaniem i rozliczaniem kontraktów. Spółdzielnia wraz z jednym ze związków zawodowych rolników „Norges Bondelag” w zeszłym roku rozpoczęli kampanię promującą gospodarstwa opiekuńcze, skierowaną zarówno do potencjalnych odbiorców, jak i rolników, którzy mogą je prowadzić.

Zajęcia oferowane w gospodarstwach bazują na opiece nad zwierzętami, uprawach ogrodniczych, spacerach po okolicy, wspólnym spędzaniu czasu i rozmowach. Podkreślany jest związek z naturą i cyklem prac w gospodarstwie. Istotna jest również organizacja, by zachować bezpieczeństwo uczestników, a stopień złożoności czynności był dostosowany do ich umiejętności. To mogą być małe, proste zadania – jak przygotowywanie podpałki ze starych gazet, układanie szczapek drewna, zbieranie owoców, robienie dżemu – ważne, by miały wymiar praktyczny.

Wiele z odwiedzonych gospodarstw prowadzi zróżnicowaną działalność – pozarolniczą i opiekuńczą, zajmują się także agroturystyką, oferują zajęcia edukacyjne dla grup przedszkolnych i szkolnych, mają sklepiki z produktami z gospodarstwa, wynajmują sale na imprezy (często w przekształconych budynkach gospodarczych). Jak widać nawet przy uregulowanej sytuacji prawnej i określonych wymogach taka działalność stanowi wyzwanie.

Norwescy gospodarze sprawujący opiekę muszą radzić sobie z trudnościami wynikającymi zarówno  z codziennych sytuacji, jak również konieczności dopełniania formalności. Nie jest to zajęcie dla każdego, jednak satysfakcja z pomocy innym wynagradza wysiłki. Miejmy nadzieję, że taka forma opieki – o rodzinnym charakterze, powiązana z naturą i rolnictwem – upowszechni się również w naszym kraju.

Uczestnicy wizyty z uwagą słuchali o systemie certyfikacji prowadzonym przez Matmerk

Tylko certyfikowane gospodarstwa mogą używać znaku „Inn på tunet”

Właściciele i jednocześnie opiekunowie prezentowali swoje doświadczenia   i oprowadzali grupę po gospodarstwie

Kontakt ze zwierzętami jest ważnym elementem opieki

Tekst i fot. Aleksandra Bielińska, KPODR

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował pierwsze spotkanie Krajowej Sieci Interesariuszy w projekcie IPMWorks.

Utworzenie Krajowej Sieci to zadanie każdego z 16 państw partnerskich, mające na celu upowszechnianie wiedzy o projekcie oraz uzyskanie merytorycznego i legislacyjnego wsparcia dla idei IPMWorks: rozwoju sieci gospodarstw demonstracyjnych i promocji integrowanej ochrony roślin. Krajowa Sieć Interesariuszy ma być również miejscem wymiany wiedzy i doświadczeń, a także uwag i propozycji wsparcia w zakresie tematyki IO oraz gospodarstw demonstracyjnych.

Do Krajowej Sieci zaproszono więc przedstawicieli instytucji tj. Instytut Ochrony Roślin; Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Krajowe Zrzeszenie Rzepaku i Roślin Białkowych, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin, Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Producentów Ekologicznych EKOŁAN a także Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi i inni.

Spotkanie rozpoczął powitaniem i słowem wstępnym dr Ryszard Kamiński – Dyrektor KPODR. Następnie o ogólnych założeniach projektu IPMWorks, a także roli Krajowej Sieci Interesariuszy, wraz z możliwością spotkania na forum europejskim w Brukseli opowiedziała Anna Kaszkowiak, odpowiedzialna za promocję i koordynację projektu.

Josip Zubac – trener polskiej sieci gospodarstw IPMWorks, przedstawił prezentację o powiązanych projektach, których IPMWorks jest kontynuacją: Nefertiti, Farm Demo, IPMDecisions i innych, już istniejących, sieciach demonstracyjnych.

Serię prezentacji zamknęła Agnieszka Szczepańska – drugi trener sieci IPMWorks i koordynator krajowej sieci gospodarstw w województwie kujawsko-pomorskim. Przedstawiła obecny status krajowej sieci gospodarstw, najbliższe plany z nią związane oraz gospodarstwa, które tworzą nową sieć IPMWorks.

Pozostała część spotkania została poświęcona rozmowie na temat możliwości współpracy, padło dużo uwag i pomysłów na kooperację z KPODR w projekcie IPMWorks i nie tylko. IPMWorks wpisuje się w proces tworzenia ogólnokrajowej sieci gospodarstw, która jest nowoczesną, bardziej zorganizowaną formą wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy rolnikami, z wyznaczonymi koordynatorami tych działań (doradcami czy trenerami). Stanowi również szansę budowania wszechstronnych kontaktów, m.in. biznesowych.

Pod koniec marca zespół KPODR w Minikowie zorganizował spotkania grup inicjatywnych z gminami uczestniczącymi w projekcie RENALDO: Nakłem nad Notecią i Rypinem.

W obu spotkaniach uczestniczyli przedstawiciele urzędów gmin, rolnicy, lokalni przedsiębiorcy, Jarosław Wiśniewski -przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz współpracujący w projekcie specjaliści, na czele z Ireneuszem Perkowskim – założycielem pierwszej spółdzielni energetycznej w Polsce (EISALL w Raszynie).

Zarówno w Nakle jak i Rypinie został zarysowany wstępny skład członkowski spółdzielni.

W Nakle na początkowym etapie będzie to najprawdopodobniej wariant „JST”, czyli założycielami i członkami spółdzielni będą jednostki samorządu terytorialnego – spółki gminne i fundacje. W następnym etapie dołączą inni członkowie: rolnicy, przedsiębiorcy, prosumenci indywidualni. W Rypinie natomiast wiodącym wariantem jest oparcie spółdzielni o 3 osoby prawne (w tym biogazownię i elektrownię wiatrową), z możliwością dołączenia osób fizycznych. Specjaliści w projekcie wykonują obecnie szczegółowe kalkulacje korzyści dla poszczególnych wariantów i na ich podstawie będą podjęte ostateczne decyzje w każdej z gmin.

Galopujące ceny energii oraz perspektywa zakończenia premiowania indywidualnych prosumentów już za niemal miesiąc przekładają się na zainteresowanie rozwiązań „prosumenta zbiorczego”, czyli spółdzielni energetycznej. Grupa inicjatywna powstająca na terenie gminy Nakło nad Notecią spotkała się w siedzibie KPODR by rozważyć wspólnie plusy i minusy nowej formy lokalnego rynku energii jakim jest spółdzielnia energetyczna. KPODR, samorząd i inni uczestnicy spotkania postanowili policzyć,
na ile współpraca w formie spółdzielni energetycznej może im obniżyć rachunki za prąd, działając zarówno jako producent jak i konsument energii elektrycznej z OZE. Na kolejnym spotkaniu w marcu, potencjalni spółdzielcy przedyskutują zasadność wspólnego przedsięwzięcia na podstawie prognoz policzonych za pomocą kalkulatora RENALDO w oparciu o ich aktualne i planowane zużycie
oraz produkcję energii elektrycznej z OZE. Do pomocy zaangażowano dr. Adama Mrozińskiego z Politechniki Bydgoskiej.

Przepisy regulujące działanie spółdzielni energetycznych są jeszcze stosunkowo nowe i mało znane. Warto więc skorzystać z wiedzy i doświadczeń autorów przepisów, jak również praktyków spółdzielni energetycznych oraz specjalistów OZE. Dlatego też zaproszono do udziału przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a także prezesa pierwszej zarejestrowanej spółdzielni energetycznej EISALL w Raszynie – Ireneusza Perkowskiego oraz autora kalkulatora RENALDO i eksperta rynków energii – Daniela Raczkiewicza.

Już 24 lutego odbędzie się kolejne spotkanie, tym razem z grupą inicjatywną związaną z Biogazownią Rypin w gminie Rypin. Tam już ustalono na podstawie analiz kalkulatora RENALDO, że spółdzielnia energetyczna jest zasadna – czyli działając wspólnie jako spółdzielcy mogą potencjalnie czerpać korzyści indywidualnie. Do ustalenia jest jednak sprawa zasadnicza – jak dzielić wypracowane korzyści pomiędzy spółdzielcami i czy potrzebni są dodatkowi spółdzielcy po stronie produkcji czy też konsumpcji energii z OZE by zwiększyć korzyści dla spółdzielców.

W najbliższych tygodniach i miesiącach kolejne spotkania w kolejnych gminach partycypujących w projekcie RENALDO przyczynią się do wypracowania „ścieżki dla ustanawiania” spółdzielni energetycznej, którą mogą podążać kolejne inicjatywy. Zależy nam na tym, aby było jak najwięcej inicjatyw w zakresie powstawania spółdzielni energetycznych w województwie kujawsko-pomorskim.

1 lutego odbyło się drugie spotkanie grupy roboczej w projekcie Farmwell. Odbyło się ono w formie hybrydowej, część stacjonarna miała miejsce w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji w Minikowie.

Uczestników powitał, a także poprowadził całe spotkanie, dyrektor KPODR w Minikowie, dr Ryszard Kamiński. Podsumowanie raportu nt. problemów rolników (opracowanego w ramach projektu) przedstawił dr Adam Czarnecki, profesor IRWiR PAN. Dalszą część spotkania stanowiły prezentacje wybranych innowacji społecznych oraz dyskusja na temat ich przydatności z perspektywy rolników. Przedstawione innowacyjne projekty, związane z jakością życia na obszarach wiejskich, to:

1. Opieka w zagrodzie – gospodarstwa opiekuńcze w woj. kujawsko-pomorskim (Prezentacja: Aleksandra Bielińska, główny specjalista KPODR i kierownik działu ROW) http://www.opieka.kpodr.pl/pl/front/o-projekcie-opieka-z-zagrodzie/

2. Samodzielnie (nie samemu) – wspieranie osób z niepełnosprawnością w powiecie tucholskim w gospodarstwach opiekuńczych (Prezentacja: Justyna Lesiewicz, starszy specjalista KPODR) https://row.kpodr.pl/index.php/2020/06/02/samodzielnie-nie-samemu-wznawiamy-dzialanie/

3. Innowacyjny model współpracy producentów rolnych w ramach krótkich łańcuchów dostaw (Wiejska e-skrzynka) https://wiejskaeskrzynka.pl/ (Prezentacja: Beata Chełminiak, starszy specjalista KPODR)

4. Hospicjum Proroka Eliasza – domowe hospicjum na obszarach wiejskich z Podlasia https://hospicjumeliasz.pl/dac-to-czego-naprawde-potrzeba/ (Prezentacja: dr Sylwia Michalska)

W toku dyskusji udało się wyłonić innowacje, które będą poddane dalszej analizie i praktycznemu testowaniu, są to: Samodzielnie (nie samemu) oraz Hospicjum Proroka Eliasza.

Głównymi kryteriami oceny były: stopień użyteczności, możliwość upowszechnienia oraz wpływ na życie rolników.

Dziękujemy wszystkim prelegentom oraz uczestnikom!