W poprzednim numerze miesięcznika pisaliśmy o właściwościach prozdrowotnych produktów pszczelich. Jak możemy je wykorzystać? Produkty te mogą między innymi stanowić bazę do wyrobu domowych kosmetyków i leczniczych specyfików. Nauka ich sporządzania to jeden z elementów warsztatów w ramach projektu „Pszczoły dla zdrowia”, sponsorowanego przez ANWIL S.A. – producenta nawozów Canvil i Anvistar. Poniżej przedstawiamy Państwu kilka ciekawych receptur.
Kosmetyki domowe mają krótszy okres przydatności, niż te, które znajdziemy na półkach marketów. Przygotowujmy je więc w niewielkich ilościach, tak, abyśmy mogli je na bieżąco zużyć. Dzięki temu zawsze będą świeże. Chcąc przygotować niektóre kosmetyki (takie jak balsamy, kremy czy maści) domowymi sposobami musimy połączyć składniki podgrzewając je, aby się rozpuściły. W tym celu stosujemy metodę kąpieli wodnej. Wymaga ona podwójnego naczynia, można użyć dwóch garnków, z których jeden jest sporo mniejszy od drugiego. Większy garnek napełniamy wodą i doprowadzamy ją do wrzenia. Do mniejszego naczynia wkładamy produkty, które chcemy rozpuścić (np. wosk pszczeli, olej kokosowy) i zanurzamy do połowy w cieczy. Chodzi o to, aby podgrzać produkty tylko na tyle, aby się rozpuściły, ale nie przegrzały, gdyż wówczas mogą zmienić lub utracić swoje właściwości.
Sól do kąpieli z dodatkiem miodu
Składniki: 3 łyżki soli morskiej z Morza Martwego, 3 łyżki siarczanu magnezu, 1 łyżka miodu, olejek zapachowy, ulubione zioła (opcjonalnie).
Wykonanie: wszystkie składniki odmierzyć i wymieszać w zakręconym słoiku.
Kąpiele w soli z Morza Martwego sprzyjają prawidłowemu nawilżeniu skóry, mają właściwości lecznicze. Sól polecana jest w przypadku trądziku, atopowego zapalenia skóry, działa kojąco na układ nerwowy.
Można wykorzystać tylko sól morską, jednak siarczan magnezu, zwany solą Epsom (od miasteczka w Anglii, gdzie została odkryta) lub solą gorzką, jest substancją o dużych walorach leczniczych. Siarka zawarta w siarczanie magnezu działa bakteriobójczo, przeciwgrzybiczo i oczyszcza organizm z toksycznych metali ciężkich. Kąpiel z dodatkiem tego związku chemicznego korzystnie wpłynie na organizm w przypadku stanów zapalnych skóry, siniaków, obrzęków i bóli kostno-stawowych. Zawarty w soli miód ma właściwości grzybobójcze i antybakteryjne, ponadto nawilża, rozjaśnia i uelastycznia skórę.
Peeling makowy z miodem
Składniki: ½ łyżeczki ziaren maku, 1 łyżeczka jogurtu, ½ łyżeczki miodu.
Wykonanie: składniki wymieszać. Peeling wmasować w skórę, odczekać parę minut i spłukać ciepłą wodą.
Mak przeciwdziała procesom starzenia się skóry, regeneruje, pomaga w gojeniu, łagodzi stany zapalne, chroni przed utratą wody, zapobiega zaskórnikom. Miód posiada silne właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, pomaga usunąć nadmiar sebum, zmiękcza i wygładza skórę.
Masło do ciała z woskiem pszczelim
Składniki: 3 łyżki masła shea, 3 łyżki masła kakaowego, 3 łyżki oleju kokosowego, 4 łyżki oleju ze słodkich migdałów, 2 łyżki wosku pszczelego.
Wykonanie: wosk zetrzeć na tarce – dzięki temu z łatwością odmierzymy potrzebną ilość, po czym umieścić go razem z pozostałymi składnikami w szklance albo miseczce. Naczynie wstawić do kąpieli wodnej o temperaturze 60–70°C i poczekać do momentu, aż stałe składniki się rozpuszczą. Zmiksować całość do uzyskania kremowej konsystencji. Przełożyć masło do szklanego słoiczka.
Masło do ciała z woskiem pszczelim posiada właściwości rewitalizujące, doskonale natłuszcza, nawilża, regeneruje, chroni i koi skórę.
Krem do twarzy na bazie wosku pszczelego
Składniki: 3 łyżeczki wosku pszczelego, 3 łyżeczki oleju kokosowego, 1 łyżeczka oleju ze słodkich migdałów, 3 łyżeczki wody różanej.
Wykonanie: wosk zetrzeć na tarce, odmierzyć potrzebną ilość, po czym umieścić go w miseczce razem z olejem kokosowym i migdałowym. Wstawić naczynie do kąpieli wodnej i poczekać do rozpuszczenia się składników. Całość przestudzić, a następnie dodawać powoli wodę różaną, cały czas energicznie mieszając do uzyskania jednolitej, gładkiej konsystencji. Przełożyć krem do szklanego słoiczka i nakładać na twarz na noc.
Krem jest bogaty w kwasy tłuszczowe oraz witaminy, zawiera szereg bioaktywnych substancji, które przenikają do głębokich warstw skóry, pozostawiając ją elastyczną, dobrze nawilżoną.
Miodowy balsam do dłoni
Składniki: ¼ filiżanki oleju kokosowego, ¼ filiżanki oleju migdałowego, ¼ filiżanki oliwy z oliwek, 5 łyżek wosku pszczelego (może być w pastylkach), 1 łyżka masła shea, 1½ łyżki miodu, olejki eteryczne (wedle upodobań).
Wykonanie: połączyć wszystkie składniki, z wyjątkiem miodu i olejku eterycznego, w naczyniu umieszczonym w kąpieli wodnej. Podgrzewać, aż oleje i wosk pszczeli całkowicie się rozpuszczą. Ubić miód i dodać 10–20 kropli olejku eterycznego. Wlać masę miodową do słoika szklanego. Jeśli chcemy – można zwiększyć proporcje wybranego oleju/wosku pszczelego. Kiedy uznamy, że mamy idealne połączenie kremu, należy ostudzić go do temperatury pokojowej i dodać do miodu w szklanym słoiku. Wymieszać, odstawić do chłodnego miejsca. Już po kilku godzinach miodowy balsam do dłoni jest gotowy!
Balsam jest idealny na okres zimowy. Wspaniale regeneruje i chroni skórę dłoni przed mrozem. Do tego jest bardzo prosty w wykonaniu, można go również stosować jako miodową odżywkę do włosów lub balsam na suche usta. Pięknie pachnie i jest bardzo wydajny.
Balsam do ust
Składniki: 4 łyżki oleju kokosowego, 2 łyżki wosku pszczelego, 1 łyżka miodu.
Wykonanie: umieścić wszystkie składniki w szklanym naczyniu i wstawić do kąpieli wodnej. Po rozpuszczeniu zamieszać, przelać do słoiczka i pozostawić do zastygnięcia.
Tak sporządzony balsam odżywia i koi suche usta, przyjemnie nawilża i chroni je przed spierzchnięciem, sprawia, że są gładkie i miękkie.
Maść propolisowa
Składniki: 50 g propolisu (kitu pszczelego), 200 ml alkoholu (do 70%), 50 g wazeliny kosmetycznej.
Wykonanie: niezbędną do wykonania maści nalewkę propolisową uzyskamy poprzez zalanie 50 gramów propolisu 200 mililitrami alkoholu o stężeniu maksymalnie 70%. Najlepiej taką mieszankę przetrzymywać w szklanym naczyniu przez około 2–3 tygodnie, co jakiś czas mieszając. Po całkowitym rozpuszczeniu kitu pszczelego w alkoholu należy ostrożnie zlać klarowną część. W taki sposób uzyskujemy nalewkę propolisową przeznaczoną do wykonania maści. 50 gramów wazeliny kosmetycznej należy podgrzać w kąpieli wodnej do momentu jej rozpuszczenia i przejścia w stan ciekły i klarowny. Jednocześnie przygotowujemy nalewkę propolisową i narzędzie do mieszania – może być zwykła łyżka stołowa. Do klarownej wazeliny dodawać stopniowo nalewkę propolisową i energicznie mieszać. Ilość nalewki, jakiej trzeba użyć uzależniona jest od wielu czynników, najprościej jest obserwować roztwór i dodawać propolis, aż do momentu nasycenia roztworu. Kiedy już propolis nie łączy się z wazeliną należy zaprzestać jego dodawania i odstawić wszystko do ostudzenia. Po wystudzeniu należy raz jeszcze dokładnie wymieszać przygotowaną maść i odstawić w ciemne, chłodne miejsce. W razie potrzeby czynność tę powtórzyć po 24 godzinach. Kiedy składniki dokładnie się połączą maść należy schłodzić do temperatury poniżej 6°C, np. w lodówce. Po wystudzeniu przez około 24 godziny można już gotową maść przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu.
Maść propolisowa polecana jest do stosowania na trudno gojące się rany (pooperacyjne i inne), zmiany skórne i podrażnienia, na oparzenia – ale dopiero w drugiej fazie ich leczenia (blizny pooparzeniowe i gojenie naskórka po oparzeniach), zmiany grzybicze (grzybica paznokci), odmrożenia. Łagodzi, przyspiesza regenerację i działa ochronnie.
Tekst i fot. Anna Dykczyńska, KPODR