W moim rodzinnym domu nieodzownym znakiem zbliżającej się Wielkanocy było przygotowywanie wydmuszek już na kilka dni przed świętami. W domu pachniało kiszącym się zakwasem na żurek. Na parapecie w kuchni stała nieśmiało kiełkująca rzeżucha. Na świątecznym stole nie mogło zabraknąć drożdżowych zajączków i babeczek kokosowych, które pięknie wyglądały w koszyczku ze święconką.
Drożdżowe zajączki
Składniki (na 24 szt.): 3–3,5 szklanki mąki pszennej, 0,25 g (¼ kostki) drożdży, ¾ szklanki mleka, ¼ szklanki wody, 2 łyżki cukru, 2 łyżki masła, 1 jajko, 1 łyżeczka soli, szczypta gałki muszkatołowej, kilka rodzynek.
Wykonanie: przygotować rozczyn z drożdży, cukru i odrobiny ciepłego mleka, zostawić do wyrośnięcia. Trzy szklanki mąki wysypać na stolnicę lub do miski, dodać rozpuszczone i lekko ciepłe masło, ciepłe mleko, roztrzepane jajko, drożdże, sól oraz szczyptę gałki i rozczyn. Połączyć wszystkie składniki, a następnie dobrze wyrobić ręcznie. Stopniowo podsypywać pozostałą mąkę, aby uzyskać elastyczne i gładkie ciasto. Przełożyć do miski, przykryć ręcznikiem i odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. W tym czasie przygotować blachy i wyłożyć je papierem do pieczenia. Następnie, kiedy ciasto wyrośnie podzielić je na 24 części. Każdą z tych części dzielimy na 3 kawałki: najmniejszy kawałek odrywamy na ogonek, drugi średni na głowę, a trzeci największy będzie stanowił tułów zajączka. Z największego kawałka zrolować wałeczek o długości ok. 3–4 cm, lekko wygiąć w półłuk skierowany w dół. Średni kawałek ukulać w dłoniach, do połowy naciąć ostrym nożem. W ten sposób uzyskamy coś na kształt litery „V” to nasza głowa i uszy. Wcisnąć rodzynki – oczy zajączka i delikatnie przykleić do tułowia. Z najmniejszej części ukulać w dłoniach małą kuleczkę i przycisnąć do tylnej części tułowia, to będzie ogonek zajączka. Dokładnie tak samo postępować z każdym kawałkiem ciasta. Gotowe zajączki układać od razu na blaszkę do pieczenia w dosyć dużych odstępach od siebie. Zostawić w ciepłym miejscu kilka chwil do wyrośnięcia. Piec w temp. 180–190°C przez ok. 12–15 minut do zarumienienia.
Nadziewane jajka „myszki”
Składniki: 6 jajek, 3 łyżki twarogu półtłustego, 0,5 puszki tuńczyka w sosie własnym, sól i pieprz do smaku, szczypiorek – połowę pokroić, drugą zostawić, 1 łyżka gęstego jogurtu, do dekoracji: paczka roszponki lub innej sałaty, rzodkiewki, kilka czarnych oliwek.
Wykonanie: jajka ugotować na twardo, obrać. Przekroić na równe połówki. Delikatnie wydrążyć żółtka łyżeczką (uważać, aby nie uszkodzić białka) żółtka wykorzystać do innego nadzienia. Półmisek obficie wyłożyć sałatą. Białka ułożyć na półmisku. W misce rozgnieść twaróg, dodać pół odsączonej puszki tuńczyka. Dodać połowę pokrojonego szczypiorku, doprawić solą i pieprzem, dobrze połączyć wszystkie składniki. Jeśli masa słabo się klei można dodać łyżkę gęstego jogurtu. Masę nabierać łyżką i nakładać na białko, tak aby tworzyła półokrągłą kopułkę. Następnie rzodkiewki pokroić w półplasterki i zrobić z nich uszy myszek. Z kawałeczków oliwek zrobić oczka i nosek. Ze szczypiorku długości około 1 cm wcisnąć wąsy – z każdej strony noska po 2–3 źdźbła.
Jajka faszerowane na zielono
Składniki: 6 jajek ugotowanych na twardo, 1 dojrzałe awokado, 1 ząbek czosnku, 2 łyżki soku z cytryny, 1 łyżka oliwy z oliwek, pęczek świeżej kolendry, sól, pieprz.
Wykonanie: jajka ugotować na twardo, obrać, przekroić na połówki. Delikatnie wydrążyć żółtka łyżeczką (uważać, aby nie uszkodzić białka), przełożyć do miseczki. Białka ułożyć na półmisku wyłożonym sałatą. Żółtka przełożyć do miski, dodać kawałki awokado oraz pozostałe składniki, przyprawić i zmiksować na jednolitą masę. W razie potrzeby można dodać odrobinę majonezu. Gotową masę przełożyć do rękawa cukierniczego i wyciskać do połówek jajek. Udekorować listkami pietruszki.
Sałatka pieczarkowa
Składniki: 30–40 dag pieczarek, 5–6 jajek, 0,5 małej puszki kukurydzy, 20 dag sera, 3–4 łyżki majonezu, 2 małe pęczki szczypiorku, korpusy babeczek – opcjonalnie.
Wykonanie: pieczarki w całości 5 minut pogotować, kiedy przestygną pokroić w plasterki. Jajka ugotować na twardo, obrać i pokroić w drobną kostkę. Ser potrzeć na grubych oczkach, dodać kukurydzę i ¾ pokrojonego szczypiorku, resztę zostawić do dekoracji. Dodać majonez, doprawić solą i pieprzem. Sałatka jest dość gęsta. Sałatką można wypełniać korpusy babeczek lub wyłożyć ją do salaterek. Posypać szczypiorkiem.
Schab pieczony w rękawie
Składniki: 1 kg schabu w całości, 3 łyżki oleju rzepakowego, 1 łyżeczka ziół prowansalskich, 1 łyżeczka bazylii (może być świeża), 1 łyżeczka majeranku, 1,5 łyżeczki soli, pieprz, natka pietruszki lub koperek, liście laurowe, ziele angielskie.
Wykonanie: schab umyć. Nie usuwać żadnych włókien, jest to dodatkowa ochrona przed wysuszeniem mięsa. W miseczce wymieszać olej i wszystkie przyprawy. Porządnie natrzeć nimi mięso z każdej strony. Dobrze by było, aby tak przygotowany schab poleżał kilka godzin w przyprawach, nawet całą noc. Następnie schab przełożyć do rękawa do pieczenia, spiąć lub dobrze zwinąć obydwa końce, włożyć do naczynia żaroodpornego lub na blachę. Piec w piekarniku nagrzanym do 180°C ok. 70–80 min. Schab pieczony w rękawie jest niezwykle soczysty i kruchy. Idealnie nadaje się na świąteczny obiad.
Sos chrzanowy na zasmażce
Składniki: 50 g masła, 3 łyżki mąki, tarty chrzan (2–3 łyżki), ewentualnie ze słoika, sól, pieprz, liść laurowy, ziele angielskie, śmietanka, koperek.
Wykonanie: masło rozpuścić na małym ogniu – nie rumienić. Dodać mąkę i mieszać w jedną całość (robi się bardzo gęste), uważać żeby nie przyrumienić. Stopniowo dolewać gorącej wody aż do uzyskania pożądanej konsystencji sosu. Dodać chrzan, przyprawy, posolić do smaku, zagotować. Na końcu dodać śmietanę i trochę pokrojonego koperku. Uwaga sos stygnąc, będzie gęstniał, wystarczy go podgrzać na małym ogniu, ale nie gotować.
Babeczki kokosowe
Do zrobienia babeczek potrzebne będą metalowe foremki.
Składniki (na 33–35 szt.): 150 g cukru, 3 jajka, 0,5 kg mąki, 200 g margaryny, 0,5 opak. proszku do pieczenia, 0,5 opakowanie cukru waniliowego.
Nadzienie: 150 g cukru, 100–150 g kaszy manny, 0,5 kostki margaryny, 0,5 l mleka, 1 opakowanie wiórków kokosowych.
Polewa: 150 g margaryny, 150 g cukru, 3–4 łyżki kakao ciemnego.
Wykonanie: mąkę wysypać do miski albo na stolnicę, dodać proszek do pieczenia. Margarynę pokroić na drobne kawałki, dodać do mąki. Jajka roztrzepać z cukrem i dodać do ciasta, ciasto zagnieść i wyrobić. Dobrze jeśli może 0,5–1 godz. poleżeć w lodówce.
W tym czasie można przygotować nadzienie. 1,5 szklanki mleka wlać do garnka, dodać margarynę, w 0,5 szklanki mleka rozrobić kaszę mannę. Kiedy mleko zacznie się gotować dodać do niego mannę, intensywnie mieszać, zagotować. Odstawić z ognia, dodać pół opakowania wiórków kokosowych, resztę zostawić do posypania babeczek. Ciasto podzielić na dwie części, jedna nieco większa (w proporcji 60:40 z całości). Większa część przeznaczona jest na wyklejanie babeczek. Najprostszą metodą jest podzielenie większej części na 5 równych części, a te zrolować i pokroić na 7 kawałeczków. Każdy kawałek posłuży do wyklejenia wewnętrznych brzegów jednej babeczki. Do wyklejonych babeczek nakładać po łyżeczce nadzienia. Mniejszy kawałek partiami rozwałkowywać bardzo cienko. Następnie wycinać krążki odpowiadające wielkości babeczek. Posłużą one za przykrywki babeczek. Każdy krążek dobrze docisnąć dookoła babeczki. Piec ok. 20 minut w temp. 180°C. W trakcie kiedy babeczki będą się piekły, można przygotować polewę. Do garnka włożyć wszystkie składniki, postawić na małym ogniu, można dodać 1–2 łyżki wody, mieszać aż wszystkie składniki są połączą i polewa nabierze półgęstej konsystencji. Po upieczeniu i wystudzeniu babeczek, górę polać polewą czekoladową i posypać wiórkami kokosowymi.
Babka gotowana
Składniki: 1 szkl. cukru, 1 szkl. mąki tortowej, 1 szkl. mączki ziemniaczanej, 1 kostka masła, 6 jajek, cukier waniliowy, 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia, 1 łyżeczka octu, cukier puder, odrobina mleka/wody, sok z cytryny.
Wykonanie: masło dobrze utrzeć, stopniowo dodawać cukier, wszystko razem utrzeć na puszystą masę dodając po jednym jajku. Następnie dodać mąkę wymieszaną z mączką ziemniaczaną, proszkiem do pieczenia i octem. Porządnie wymieszać, przelać na formę wysmarowaną tłuszczem. Foremkę włożyć do garnka z gorącą wodą, porządnie obciążyć, gotować dobrą godzinę. Po wystudzeniu polukrować.
Potrawy były przygotowane przez członkinie KGW z powiatu świeckiego uczestniczące w wielkanocnych warsztatach kulinarnych organizowanych przy współpracy z KGW Bukowiec.
Opracowała i fot.: Magdalena Potulska, KPODR