Naturalne metody barwienia jajek znały i stosowały już nasze mamy i babcie. Naturalne barwniki są zdrowsze dla organizmu, nie powodują alergii i nie zawierają sztucznych dodatków. Barwniki te nawet jeśli przenikną przez skorupkę jajka i je zafarbują, nie wpłyną na smak jajka.
Metoda jest prosta wystarczy rozdrobnić wybrany składnik (barwnik), zalać go 2 szklankami wody, pogotować ok. 20 minut, a następnie dodać 2 łyżki octu. Po tym czasie ugotować surowe jajka w wodzie z barwnikiem. Wydmuszki też warto pogotować w roztworze, dzięki temu szybciej złapią kolor. Można również zanurzyć jajka lub wydmuszki w zdjętym z ognia barwniku. Jednak gorący barwnik intensywniej przenika do ciepłych skorupek. Im dłuższy czas farbowania, tym kolor będzie mocniejszy. Aby uzyskać bardzo intensywny kolor, warto jajka czy wydmuszki pozostawić nawet na całą noc w barwniku. Im krótszy czas i chłodniejszy barwnik, tym kolor będzie bledszy. Jednak jajka muszą być zanurzone w takim roztworze minimum około godziny. Kolory będą się też różnić w zależności od tego, czy do farbowania zostaną użyte jajka o białych czy brązowych skorupkach.
Jak uzyskać poszczególne kolory?
Kolor pomarańczowy: 2 szklanki łupin żółtej cebuli zalać dwiema szklankami wody gotować ok. 20 minut, dodać 2 łyżki octu. Po czym zanurzyć w nim jajka lub wydmuszki. Albo 6–8 marchewek zetrzeć na tarce o grubych oczkach, zalać 2 szklankami wody, pod koniec gotowania dodać przyprawę curry oraz 2 łyżki octu.
Kolor żółty: opakowanie mielonej kurkumy lub curry zalać 2 szklankami wody, gotować, dodać 2 łyżki octu.
Kolor bordowy/czerwony: 2 szklanki łupinek od czerwonej cebuli zalać 2 szklankami wody, gotować, dodać 2 łyżki octu. Im więcej będzie łupin w wywarze, tym intensywniejszy barwnik uda się uzyskać.
Kolor różowy: 4–6 surowych buraków obrać, pokroić w cząstki, zalać wodą gotować, dodać ocet.
Kolor brązowy: 3–4 torebki zwykłej czarnej herbaty zalać dwiema szklankami wody, gotować, dodać ocet. Podobny efekt można uzyskać z 4–6 łyżek kawy sypanej gotowanej z wodą, dodać ocet.
Kolor zielony: barwienie jajek na zielono jest dość trudne, a kolor nie zawsze spełni nasze oczekiwania. Ma to związek z ilością chlorofilu zawartego w roślinie. Jest kilka sposobów, aby uzyskać zieloną barwę jajek, między innymi z pędów młodego żyta, młodej trawy, naci pietruszki, szpinaku, pokrzywy, a nawet kory brzozy. Najlepszy i najbardziej intensywny kolor można uzyskać zrywając naturalnie rosnące młode źdźbła żyta, trawy lub szpinaku – co najmniej 2 ubite szklanki. Zalać wodą, pogotować i dodać ocet. Jeśli pogoda jeszcze nie sprzyja nowalijkom, można posiłkować się liśćmi szpinaku ze sklepowej półki (całe opakowanie). Kolor uda się wzmocnić, dodając zieloną pietruszkę lub korę dębu. Aby jajka uzyskały barwę zieloną, muszą poleżeć w takim barwniku przez kilka godzin.
Kolor niebieski w różnych odcieniach (turkusowy, fioletowy): bardzo wdzięcznym materiałem barwiącym jest czerwona kapusta. Za jej pomocą można uzyskać jajka w różnych odcieniach niebieskiego, turkusu i fioletu. Roztwór z czerwonej kapusty jest wręcz czarodziejski, bo ma kolor fioletowy i zanurzone w nim jajko również barwi się na ten kolor. Dopiero po wyjęciu, jego barwa stopniowo przechodzi w odcienie niebieskiego. Wszystko zależy od czasu moczenia jajek, po około godzinie, jajka będą błękitne i pastelowe. Kilka godzin moczenia da efekt intensywnie niebieskich, czasem wręcz chabrowych. Aby przygotować taki roztwór trzeba pół główki czerwonej kapusty pokroić na drobno, zalać dwoma szklankami wody, pogotować, dodać ocet.
Porady:
– Można się też pokusić o dodatkowy zabieg uatrakcyjniający, a jednocześnie zdobiący jajka. Warto do skorupki przymocować listek pietruszki, mięty, (nie taśmą, ani klejem, gdyż pod wpływem zanurzenia w wodzie odpadnie). Dobrym sposobem jest zawiązanie jajka w cienką rajstopę lub bandaż. Dzięki temu przytrzyma ona listki, a jednocześnie jajko się pofarbuje. Można też jajko przed zamoczeniem w barwniku, fantazyjnie obwiązać sznurkiem czy wstążeczką, dzięki czemu powstaną na nim ciekawe wzory.
– Po zabarwieniu jajek nie pocierać, najlepiej wyłożyć na sitko, aby same obeschły. Kiedy będą suche delikatnie posmarować skorupki kroplą oleju, dzięki temu będą się ładnie świeciły i odbijały barwnik.
Ekologiczne pisanki
Tekst i fot. Magdalena Potulska, KPODR