W 1992 roku w Świeciu nad Osą rolnik Jan Łącz wraz z synami Arkadiuszem i Włodzimierzem postanowili połączyć swoje gospodarstwa i rozpocząć produkcję oleju. Założyli firmę J.A.W. Łącz, która produkuje oleje roślinne oraz makuchy, mąki, mączki odolejone, len mielony i brykiet opałowy.
Wszystko zaczęło się w momencie, gdy pan Arkadiusz na targach Polagra w Poznaniu zobaczył maszynę do tłoczenia oleju. Postanowił taką maszynę kupić i od 1 kwietnia 1992 roku państwo Łącz rozpoczęli produkcję oleju, najpierw tylko rzepakowego. Kilka lat temu rodzina zdecydowała się tłoczyć olej także z lnu. Olej lniany zdobywa coraz większą popularność z uwagi na swoje walory zdrowotne (zawartość kwasów omega-3 i omega-6 oraz brak dodatków chemicznych, gdyż tłoczony jest na zimno). Początkowo len do produkcji oleju sprowadzany był z Kanady, jednak chcąc uzyskać surowiec najwyższej jakości, państwo Łącz sami zaczęli uprawiać odmiany oleiste.
Przy tłoczeniu na zimno olej jest wyciskany z nasion za pomocą prasy ślimakowej. Pozostałość po tłoczeniu oleju, zwana wytłokiem lub makuchem, jest świetnym wysokobiałkowym komponentem mieszanek paszowych. Wytłoczony olej pompowany jest do filtra samoczyszczącego, gdzie zawiesina cząstek stałych opada grawitacyjnie (zgodnie z przysłowiem: „Oliwa sprawiedliwa, zawsze na wierzch wypływa”).
Linia produkcyjna ciągle jest modernizowana. Maszyny do produkcji oleju są nowe – prasa ślimakowa została zakupiona w 2014 roku z wykorzystaniem funduszy unijnych, natomiast filtr samoczyszczący to najnowszy nabytek, z roku 2015.
Oleje tłoczone na zimno otrzymywane są w temperaturze nieprzekraczającej 40–50°C. Nie poddaje się ich obróbce termicznej ani chemicznej (czyli rafinacji), dzięki czemu zachowują wszystkie swoje właściwości: oryginalną barwę, przejrzystość, smak i zapach, a także komponenty – nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy, enzymy, lecytynę i mikroelementy. Stosowane są w naturalnych metodach kuracji przy wielu dolegliwościach. Mają krótszy okres przydatności do spożycia niż oleje rafinowane, gdyż są produktem całkowicie naturalnym, pozbawionym ulepszaczy czy konserwantów, więc najlepiej przechowywać je w lodówce.
Ostatnio coraz więcej osób zwraca uwagę na produkty włączane do diety. Wraca do łask żywność bez chemicznych dodatków i stare, wypróbowane receptury sprzed kilkudziesięciu lat. Oleje tłoczone na zimno są tego doskonałym przykładem.
Oleje produkowane przez J.A.W. Łącz można kupić bezpośrednio w siedzibie firmy w Świeciu nad Osą, za pośrednictwem strony internetowej www.oleje-swiecie.pl,
w wybranych sklepach detalicznych, a także na targach i festynach.
Produkty firmy przez kilkanaście lat jej działalności zdobyły wiele nagród i wyróżnień, m.in. tytuł HIT 2013 za produkcję olejów tłoczonych na zimno (rzepakowego, lnianego i słonecznikowego) oraz wytłoczyn. Firma jest członkiem regionalnej sieci „Dziedzictwo Kulinarne Kujawy i Pomorze” oraz współzałożycielem klastra spółdzielczego „Spiżarnia Kujawsko-Pomorska” zrzeszającego producentów żywności regionalnej, tradycyjnej i ekologicznej.
Obecnie w rodzinnej firmie pracuje już kolejne pokolenie. Panom Arkadiuszowi i Włodzimierzowi w tłoczni pomagają synowie Mateusz i Tomasz. Misją firmy jest produkowanie olejów w zgodzie z naturą. Od początku działalności panowie Łącz wspólnie z rodzinami i pracownikami dokładają wszelkich starań, by firma rozwijała się, a na rynek trafiały produkty najwyższej jakości.
Dorota Drzazga
Kujawsko-Pomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego
fot. D. Drzazga, J. Królak
